Geçtiğimiz cuma günü, Yabancı Sözlere Karşılıklar Tartışma Topluluğuna katılmak üzere Ankara’da, Türk Dil Kurumundaydım. Kolaylıkla tahmin edilebileceği, bilişim, son yıllarda bu konuda en büyük sıkıntının yaşandığı alan. Bilişim terimleri, doğaları gereği çok hızlı şekilde yayılıyor ve daha TDK bir karşılık öneremeden dillerimize düşüyor, basında yer bulmaya başlıyor. İşte bu tür sözleri zamanında tespit edip onlara Türkçe karşılıklar bulmak üzere TDK tarafından oluşturulan çalışma topluluğuna bir bilişim gazetecisi olarak davet edilmek benim için büyük bir gurur kaynağı oldu.

Yaklaşık 30 kişiden oluşan toplulukta çok sayıda dil bilimci ve çeşitli alan uzmanları (çevirmen, müziysen, spor bilimci, bilişimci, reklamcı, radyocu vb.) yer alıyor. Uçakta Harry Potter çevirileriyle yakından tanıdığımız çevirmen ve eleştirmen Sevin Okyay’la birlikte olmak, Nasuh Mahruki’nin deneyimleriyle yoğrulmuş anlatımlarını dinlemek, TRT Başspikeri Şener Mete’nin etkileyici sesinden örnekler almak benim için çok heyecan vericiydi; ama daha önemlisi, elbette toplantının kendisine katılmaktı.

TDK onlarca yıldır yabancı sözlere karşılık öneriyor ama önerileri yaparken uzmanların da fikirlerinin alınması çok yeni. Aslına bakarsanız bu, Topluluğun sadece ikinci toplantısıydı. Oldukça verimli geçen toplantıda çeşitli pazarlama, müzik ve reklamcılık terimlerinin yanı sıra metadata, webcast, trackback gibi bilişim terimlerine karşılıklar aradık. Ben bu terimlerin neleri ifade ettiğini ve nerelerde kullanıldığını anlatırken dil uzmanlarının yeni kelimeler türetmesini izlemek, benim önerilerim üzerine eleştirilerine almak gerçekten harikaydı. Sonuçta bilişim gazetecileri olarak biz de birtakım karşılıklar üretebiliyoruz ama bunların yapıca doğru olduğundan emin olamıyoruz. Örneğin touch screen‘in karşılığı olarak yıllardır dokunmatik ekran diyoruz ama dokunmatik kelimesi yapıca Türkçeye uygun değil. Uzmanların önerisi, kullandığımız karşılığa çok da aykırı olmayan ama daha doğru bir yapıya sahip bir karşılık: dokunmalı ekran. Bunu ve önerdiğimiz diğer karşılıklar kesin olarak kabul edildikten sonra onları da kendi yazılarımda kullandığımı göreceksiniz.

Tartışma Topluluğu iki ayda bir toplanmaya devam edecek. TDK’nin önerisi doğrultusunda, yeni bilişim terimlerini tespit etmek ve farklı kişilerden öneriler almak için e-posta tabanlı bir Yazışma Topluluğu da kuracağız. “Türkçeyi kurtarmak bize mi kaldı?” diye düşünmüyorsanız ve Yazışma Topluluğuna katılmak isterseniz bana yazmaktan çekinmeyin.